Vooruitlopend op het jaar 2021, dat bijzonder gewijd zal zijn aan het Nederlandse landschap, wil De NatuurvanVroeger NU  alvast aandacht vragen voor drie bossen in de directe omgeving van Helmond die tot waardevol ecologisch erfgoed gerekend mogen worden.
Het betreft: De Warande, het Coovelsbos en het Groot Goor.

In het boek Grote en kleine geschiedenissen rond bomen in Helmond & omgeving (2012) is ook over deze oude bossen te lezen. Daarnaast heeft de werkgroep Coalescens (H. Lammers c.s.) in 2012 ook een boek gepubliceerd speciaal aan het Coovelsbos gewijd. De titel is: Niet zomaar een bos….!

Het Groot Goor
Het bos het Groot Goor, gelegen in het zuiden van het grondgebied van de gemeente Helmond, grenst aan het vroegere dorp Mierlo Hout en ligt in het stroomgebied van de Goorloop. Voor een klein deel grenst het bos ook aan het Eindhovens Kanaal, Mierlo en Lungendonk.
Van oudsher was het bosgebied moerassig, waardoor bij de aanplant van bomen, de z.g. rabatten een belangrijke rol speelden. Het bos is naar boomsoorten in verschillende vakken in te delen. Aan de rand van het bos zijn diverse oude cultuurelementen bewaard gebleven. Voor meer informatie kan men in  het genoemde Helmondse bomenboek uit 2012 onder meer de pagina’s 103 – 104 raadplegen.
Momenteel is het Goor zoals het in de volksmond genoemd wordt, een geliefd wandel- en fietsgebied zoals de foto’s ook laten zien.

Voor wie meer wil lezen over het Nederlandse landschap:

• Atlas van het landschappelijk groen Erfgoed van Nederland, tekst en redactie door Bert Maes, 2016, uitgave van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, (Min. van O. C. en W.)
• Het beheer van wilde bomen en struiken in NATURA 2000 boshabitats, artikel in De Levende Natuur, door Bert Maes, Emma van den Dool e.a.,  november 2018, 260-267

In het voorjaar van 2017 gaat DeNatuurvanVroeger NU in samenwerking met de VHG (branchevereniging voor mensen werkzaam in het groen) aan de slag met het project ‘Van grijs naar groen’. De bekende fruitteler Anton Goes uit ’t Goy ondersteunt dit project met zijn ruime praktijkkennis.
Dit project is tot stand gekomen dankzij een initiatief van het DuurzaamheidsFonds Houten en dit fonds levert achteraf een bijdrage in de vorm van subsidie voor de helft van de kosten.

Versteend

Het project ‘Van grijs naar groen’ is vooral gericht op Houten Zuid en beoogt uiteenlopende positieve milieueffecten te bewerken. Het project is speciaal gericht op mensen die in de nieuwbouw, versteende tuintjes hebben.
Waar moeten we dan zoal aan denken? Met name in Houten Zuid vinden we tegenwoordig veel tuintjes bij de woningen die grotendeels uit steen bestaan. Voordat in Houten Zuid grootschalige nieuwbouw kwam, was het een agrarisch gebied waar naast weiland veel boomgaarden te vinden waren. Nu Houten Zuid grotendeels ‘versteend’ is heeft dit diverse consequenties voor het milieu. Daarbij moet men denken aan: veel minder mogelijkheid voor wateropvang en de CO2 omzetting is gedaald. En in de zomer is er minder groen (bomen) om voor beschutting en verkoeling te zorgen.

In 2015 heeft Maria van de Looverbosch voor Arthur Vierboom zijn versteende voortuin veranderd in een tuin die overeenkomt met zijn familienaam: Vierboom. Een van de bomen is een appelboompje dat het afgelopen jaar talrijke appels opgeleverd heeft.

Het project ‘Van grijs naar groen’ wil, uitgaande van het landschap dat nu in Houten Zuid verdwenen is, op een andere wijze iets van dat beeld terugbrengen! Dit komt concreet neer op het planten van een (fruit)boom of struik in een versteende Houtense tuin.

De kosten worden voor de helft vergoed (achteraf) middels een bijdrage van het DuurzaamheidsFonds Houten. Wat betreft die kosten moet men denken aan bedragen van rond de dertig euro, dat hangt af van de boom die men kiest. Men kan een fruitboom kiezen, ook speciaal een oude soort. Het voordeel van een fruitboom /-struik is dat men dan zelf van de fruitopbrengst kan profiteren. Men kan ook een andere boom kiezen, een loofboom die bijvoorbeeld de zelfde leeftijd heeft als een kind of kleinkind en die qua ‘karakter’ aan dat kind doet denken. Er zijn uiteenlopende mogelijkheden. Die informatie zal op verzoek geleverd worden.

Het is zonder meer de bedoeling dat de mensen die een boom willen planten voldoende informatie krijgen over de aanplant en verder over bomen en de groene geschiedenis in en om Houten.  DeNatuurvanVroeger NU  hoopt daarmee niet alleen het milieu in Houten positief te beïnvloeden, maar ook het denken over bomen in het algemeen.

Vanaf april 2017 kan men contact opnemen via e: info@denatuurvanvroeger.NU  of t: 6373591 / 06 10206846 voor informatie en eventueel een afspraak.

Kop van een vrouw, Nuenen december 1884 – januari 1885

In Nuenen en omgeving tekende Vincent van Gogh diverse ‘koppen’. Bekend is Gordina de Groot, een van de figuren uit  De aardappeleters. Bij zijn omzwervingen vanaf eind 1883 kwam hij ook regelmatig in Stiphout, zo vaak dat er daar over hem gesproken werd “Dor hedde diejen gek oit Nunen wir!”
Bij de bakkerij van Hannes Vermulst was ook een winkeltje annex cafeeke, waar Gordina Ketelaars, zijn schoonmoeder, en zijn vrouw Betske van Stekelenburg de scepter zwaaiden. Vincent dronk daar zijn borreltjes. Bakker Vermulst bracht met de hondenkar het brood rond, ook bij familie De Groot, bekend als de  Aardappeleters.

De zus van Hannes, Hendrika, zal zoals dat in die dagen ging ook haar steentje hebben bijgedragen in het winkeltje of cafeeke. In 1884 werd Hendrika Vermulst dertig jaar. Vincent portretteerde haar meerdere malen. Mogelijk dat hij een oogje op haar had. Later, in 1887, trouwde Hendrika Vermulst met Martinus Sprengers en het jonge echtpaar kwam naast de bakkerij te wonen. Martinus Sprengers maakte in Stiphout carrière: in 1886 werd hij er gemeentesecretaris, in 1905 burgemeester, tot zijn overlijden in 1923.

In een van de koppen van Van Gogh is duidelijk het gezicht van een Vermulst te herkennen. Een kleindochter van Hannes, Jet de Haas-Vermulst (1923), lijkt sprekend op haar oud-tante. Heeft Van Gogh in december 1884 Hendrika geschilderd in opdracht van Martinus? Zou er bij de familie Sprengers nog een Van Gogh op zolder liggen? Een kleine tekening is in ieder geval in het Van Gogh Museum te vinden.

Lees voor meer informatie het boekje “Dor hedde diejen gek oit Nunen wir!”